Zamiast wstępu
Wiele razy słyszałem, że miękkie światło uzyskuje się stosując dyfuzory. Akurat pojawiła się okazja, bo otrzymałem do testów nową lampę, więc postanowiłem to sprawdzić i udokumentować. Z moich dotychczasowych doświadczeń wynikało coś zupełnie innego, ale zrobiliśmy naszej modelce serię zdjęć z „gołą” lampą oraz palnikiem przysłoniętym dyfuzorem i sami możecie ocenić, kiedy światło staje się miękkie. Zapraszam Was na Flashtime S04E01, w poszukiwaniu miękkiego światła!
Pomysł i przygotowania do sesji
Pomysł był prosty: skoro mam nową lampę do przetestowania, zrobimy setup z jedną lampą. Był czas, gdy portrety robione jednym światłem były mi bardzo bliskie, stąd nie miałem najmniejszych problemów, by taki setup przygotować: jedno światło od góry, reflektor od dołu. Klasyczny „clamshell”, jednak lampa lampie nierówna, to samo tyczy się reflektora.
Miałem do wyboru mnóstwo sprzętu i akcesoriów, ale postanowiłem pokazać coś, co przetestowałem na Festiwalu Fotoforma: maleńka lampa Profoto A2 i dyfuzor Manfrotto HaloCompact zamocowany do jednego C-Standa, a pod brodą modelki Triflector. Razem z Małgonetą zdecydowaliśmy, że do tego projektu zaprosimy Irynę; ubierzemy ją w błękitną sukienkę a za jej plecami postawimy turkusowe tło od Katebackdrop. To nie mogło się nie udać!
Flashtime
Flashtime, czyli studyjne spotkanie przy lampach błyskowych dla fotografów na każdym stopniu zaawansowania. Zobacz film na Youtube, przybij mi łapkę w górę i napisz, co Ci się podobało najbardziej. Jeśli mój materiał Ci się nie podobał, też mi o tym napisz!
Budujemy światło na planie
Setup oświetleniowy
Mógłbym napisać, że na twarz modelki świecę jednym źródłem światła, które odbijam od reflektora spod jej brody, ale jak napisałem wcześniej: lampa lampie nie równa, to samo tyczy się reflektora.
- Światło główne: f/2.8 Jedynym źródłem światła była lampa Profoto A2
- Modyfikatorem światła był dyfuzor Manfrotto HaloCompact -2EV
- Pod brodą modelki ustawiłem zestaw paneli odbijających Manfrotto Triflector
Lampa Profoto A2
Podczas nagrywania Flashtime używam określenia „speedlight na sterydach” i w zasadzie nie mijam się z prawdą. Lampa błyskowa Profoto A2 ma rozmiar puszki z napojem 0,33l (dla fotografów dbających o dietę: jej wymiary są bliźniacze z obiektywem Sigma ART 50 1.4) i razem z baterią waży troszkę ponad pół kilograma (dokładnie 611 gramów). Może nie zmieści się do kieszeni spodni, ale do kieszeni kurtki – jak najbardziej.
Rozpisuję się o tych rozmiarach tylko dlatego, że często zabierałem ją ze sobą jako jedyne źródło światła; błyska wystarczająco jasno (100Ws) i mieści się w plecaku obok aparatu i kolejnych obiektywów.
Profoto A2 ma płaski palnik i fantastycznie pomyślane mocowanie magnetyczne. To mocowanie magnetyczne, czy to w przypadku dedykowanych modyfikatorów czy kolorowych filtrów, sprawdza się doskonale i bez wahania powiem, że jest to najlepszy system mocowania magnetycznego, z jaki w ogóle widziałem. (W zestawie jest również klasyczny uchwyt na statyw i parasolkę, ale to widać na pierwszy rzut oka😉)
Często słyszałem, że jednym z parametrów, dyktujących ceny lamp Profoto jest stabilność mocy. Profoto, jako chyba jedyny producent lamp błyskowych, podaje taki parametr w opisie swoich produktów; w przypadku Profoto A2 widzę „Stabilność mocy: <0.2 f-stop„. Oznacza to, że jeśli ustawię moc lampy na powiedzmy f/4 i dodam jedną pełną działkę mocy na lampie, powinienem dostać f/5.6 (plus minus dwie dziesiąte EV).
Nie byłbym sobą, gdybym tego nie zmierzył. Zamocowałem lampę Profoto A2 na statywie, po drugiej stronie mój światłomierz Sekonic L-858D i ustawiłem odległość obu urządzeń tak, by przy lampie ustawionej na 5 (pięć, czyli połowę zakresu jej regulacji) światłomierz wskazał równy wynik (w moim wypadku: f/5.6) Pomiary polegały na tym, że przestawiałem moc w lampie Profoto A2 o jedną działkę (np.: z 5 na 6) i notowałem wyniki pomiaru. Jeśli przy mocy ustawionej na 5 światłomierz wskazuje f/5.6, to przy mocy ustawionej na 6 światłomierz powinien wskazać f/8 (jedną przysłonę więcej). I tak właśnie wskazywał!
W zakresie 11 przysłon (od 0,1 do 10) odchylenia pojawiały się tylko dwa razy! To jest najlepszy wynik, jaki do tej pory uzyskałem. Ja wiem, że papier / ekran przyjmie wszystko, dlatego pokażę Wam to na filmie przy okazji kolejnego epizodu Flashtime.
Dyfuzor Manfrotto Halo Compact
Zrobić zdjęcie lampą z odsłoniętym palnikiem jest prostym zadaniem. Ale gdy pojawia się potrzeba zrobienia zdjęcia z lampą, której palniki jest przysłonięty dyfuzorem – pojawił się dylemat: jakiego dyfuzora użyć?
Tak naprawdę, dyfuzorem może być każdy materiał, przepuszczający światło, ale nie każdym dyfuzorem będzie wygodnie operować na sesji, dlatego skorzystałem ze akcesorium Manfrotto: dyfuzor Halocompact.
Halocompact występuje w dwóch rozmiarach: klasyczny, 82 cm oraz większy, Halocompact Plus w rozmiarze 98 cm. W tym miejscu warto dodać, że rozmiar dotyczy średnicy samego modyfikatora zapinanego na obręcz, bo HaloCompact może być nie tylko dyfuzorem, ale też reflektorem (powierzchnią odbijającą światło).
Postanowiłem użyć HaloCompact w rozmiarze 82 cm i na obręcz założyłem tkaninę dyfuzyjną o gęstości -2EV (ten dyfuzor „zjada” dwie pełne przysłony, czyli naprawdę sporo światła). Dzięki temu nie będzie mowy o tym, że światło nie jest miękkie, bo dyfuzor nie był wystarczający; od lampy do modelki dotrze cztery razy mniej światła (pamiętacie, -2EV) niż bez dyfuzora, to chyba wystarczająco, prawda?
W pierwszym etapie naszego eksperymentu zrobiłem zdjęcie lampą z odsłoniętym palnikiem, a następnie Małgoneta całkowicie zasłoniła palnik lampy. Wyniki możecie zobaczyć na zdjęciach poniżej; czy z ręką na sercu powiecie, że dyfuzor na lampie sprawił, że światło stało się miękkie?
Następnym krokiem było odsunięcie lampy o 70 cm od dyfuzora. Z tej odległości światło lampy Profoto A2 oświetli cały dyfuzor i na modelkę nie będzie już świeciła lampa; w tym momencie źródłem światła oświetlającym modelkę stał się dyfuzor HaloCompact (czyli okrąg o średnicy 82cm).
Porównajmy zdjęcie ze światłem z gołego palnika, a światłem tej samej lampy, ale z dyfuzorem odsuniętym o 70 cm. Prawda, że widać różnicę?
Podsumowując tą część naszego eksperymentu:
Miękkie światło nie powstaje, gdy palnik lampy przysłonimy dyfuzorem. Miękkie światło powstaje, gdy źródło światła staje się (relatywnie) większe.
Reflektor Manfrotto Triflector Mk II
Jedno źródło światła sprawia, że na zdjęciu, prócz światła – co oczywiste, pojawia się również duża ilość cieni. Jeśli cienie nie są tym, czego na zdjęciu oczekujemy, możemy z tym walczyć na kilka różnych sposobów. Ja postawiłem na rozbicie cieni pod brodą modelki za pomocą reflektora (płaszczyzny odbijającej światło), jak na prawdziwy setup Clamshel, przystało. Zamiast jednak ustawić jedna płaszczyznę, zdecydowałem się zastosować trzy, niezależnie regulowane płaszczyzny odbijające, czyli Manfrotto Triflector.
Płaszczyzny odbijające Triflecotra mogą być białe, srebrne, złote albo srebrno złote (sunfire) i takiej właśnie wersji paneli użyłem.
Zobaczcie, jak wielką różnicę zrobiło ustawienie Triflectora pod brodę modelki!
Monitor EIZO CG2700S
Miałem przyjemność pracować na profesjonalnym monitorze wysokiej klasy; EIZO CG2700S to wyjątkowy monitor graficzny z ekranem o przekątnej 27″ i rozdzielczości 2K WQHD (2560 x 1440), jasnością na poziomie 400 cd/m2 oraz obsługą HDR. Obraz, który wyświetla ten monitor, jest po prostu fantastyczny! Wbudowany kalibrator zapewnia mi pewność i doskonałą powtarzalność odwzorowania barw. Bez dwu zdań: uwielbiam go!
Na wszystkie sesje, gdy jakość i odwzorowanie barwy jest istotne, zabieram ze sobą wzornik koloru DataColor. Od pewnego czasu posługuję się „kieszonkową” wersją SpyderCheckr: SpyderCheckr Photo. Szybko i pewnie ustawiam prawidłowy balans bieli, wystarczy mi jedno zdjęcie modelki z wzornikiem.
Obiektyw Sigma 105 1.4 DG
Jak możecie zobaczyć na moim kanale Youtube, cały Flashtime fotografuję jednym obiektywem: Sigma ART 105 1.4 DG HSM. Producent mówi, że jest to „flagowy produkt wśród obiektywów z przesłoną F1.4 linii ART”, a mi nie zostaje nic innego, jak tylko przyklasnąć.
Ten obiektyw jest duży, jest ciężki i jest …wspaniały!
Zainteresowanych parametrami technicznymi odsyłam do tabel na stronie dystrybutora (linki na dole), a tutaj powiem tylko, że z Canonem R5 i adapterem Canon EF-EOS R ten obiektyw działa płynnie i pewnie. Zobaczcie proszę fragmenty kadrów z głównej galerii; są to zrzuty ekranu z powiększeniem 1:1
Harmonia koloru na zdjęciach
Wyjściowym kolorem na zdjęciach jest turkusowe tło od Katebackdrop; to właśnie do tego tła Małgoneta dobrała barwę garderoby, którą ubrała nasza modelka. Błękity i turkusy z tyłu doskonale (nomen omen) komplementują i podkreślają tony karnacji. Twarz Iryny po prostu wychodzi do przodu, do widza.
Jeśli ktoś jednak uzna, że karnacji nie należy uwzględniać w opisie harmonii barwnych, otrzymamy harmonię prawie monochromatyczną; kilka tonów błękitu sukienki i tylko tło za plecami modelki staje się dodatkiem analogowym. Gdy Małgoneta założyła na głowę modelki czerwony kapelusik, harmonia nabrała zupełnie innego wymiaru.
Czerwony i niebieski to dwie części klasycznej Triady (czerwony, niebieski, zielony), a dwie cześci Triady nazywamy Diadą.
Pomijając tony karnacji mamy więc Diadę, ale jeśli uznamy, że jednak oranże karnacji tworzą (moim zdaniem: niebagatelną) część kompozycji barwnej na zdjęciu, taki układ barw nazwałbym harmonią komplementarną (błękity vs oranże) z akcentem bocznym (czerwony).
Podsumowanie
Podziękowania
Za każdym razem powtarzam: sesji takich jak moje nie robi się samemu; cała ekipa kreatywna bierze udział w realizacji pomysłu, dlatego mówię o tych zdjęciach per „nasze” a nie „moje”. Fantastyczną modelką była Iryna @gel_iryna (która samodzielnie przygotowała sobie makijaż i fryzurę!), moim asystentem i realizatorem nagrań wideo do Flashtime, był jak zwykle Mateusz @iwannaflysohigh
EIZO Polska, Manfrotto Polska, Saramonic Polska, Sigma Foto Polska i TNStudio w Lublinie
– bardzo Wam dziękuję za pomoc w organizacji tej sesji! –
❤️
Jak zwykle na samym końcu @Małgoneta, od której każda sesja się zaczyna🥰
Galeria zdjęć zza kulis
Lista sprzętu użytego na sesji
Aparat
Canon EOS R5
Monitor:
EIZO ColorEdge CG2700S
Manfrtotto:
Dyfuzor Halo Compact 82cm -2EV
Ramię Magic Arm
Reflektor Triflector MK II
Statyw Avenger C-Stand 2030D KIT
Trzpienie do Super Clamp: oświetleniowy 036MR | stalowy z kołnierzem E650
Uchwyt Manfrotto 035 Super Clamp
Profoto:
Lampa Profoto A2
Nadajnik Profoto Connect Pro
Obiektywy Sigma:
Sigma ART 105/1.4 DG HSM
Sigma ART 85/1.4 DG HSM
Sigma ART 35/1.4 DG HSM
Program do symulacji oświetlenia studyjnego: Set.A.Light 3D
Tablet graficzny do retuszu:
Wacom Intuos PRO S
Tether Tools:
TetherPro USB-C to USB-C Right Angle Orange
Wtyczki do automatycznego retuszu:
Retouch4me (Z kodem PETER dostaniecie 20% rabatu na ich zakupy!)
Wzornik koloru:
Datacolor Spydercheckr Photo