Jak budujecie swoje światło?

Chwilę temu miałem okazję fotografować kolegów z klubu K1 Fighting Center; chłopaki ciężko trenują przygotowując się do kolejnych walk. Miałem troszkę szalony pomysł na sesję z nimi, niestety pogoda nie pozwoliła nam na jego realizację - musieliśmy się schronić przed ulewnym deszczem. A skoro już jesteśmy pod dachem, mamy zwieziony cały komplet sprzętu, zróbmy coś pod dachem. Duża sala z ringiem była zajęta, żółto czerwona mata, doskonała do treningów MMA niestety, nie fotografuje się dobrze. Znaleźliśmy jednak trochę miejsca, dosłownie 2 x 3 metry na budowę planu i dodatkową kanapę na złożenie pokrowców, futerałów i całej reszty akcesoriów.

Plan, który miałem w głowie, wyglądał tak: stawiam po jednym wojowniku na czarnym tle, i błyskam mu w twarz srebrnym beautydishem z gridem. Z tyłu, po lewej, ustawię w kontrze drugą lampę z założonymi wrotami, a dokładnie za modelem postawię trzecią lampę, z założoną niebieską folią i tak błysnę w tło. W sumie prosty i wiele razy przetestowany przeze mnie setup.

Zatem rozstawiłem moje małe tło - do portretów sprawdza się doskonale. Przynajmniej tak było do tej pory, gdy modelka siedziała, a ja nie planowałem dodatkowo oświetlać tła. Problem bowiem polega na tym, że choć tło można podnieść na 220 cm, to model o wzroście 180 cm a odsunięty od tła nawet na ten 1 metr, zaczyna w obiektywie wychodzić poza górną poprzeczkę. A musiałem chłopaków odsunąć od tła, bo chciałem błysnąć na niebiesko w czarne tło. Ale Polak potrafi, więc po kilkunastu minutach mieliśmy statywy ustawione na krzesełkach a tło na wysokości 250 cm. Wyglądało to tak sobie, ale łatwiej w postprodukcji usunąć kawałeczek krzesełka z dolnego rogu kadru, niż dorabiać kolorowe tło za głową modela. Na statywie typu boom zawiesiłem mojego beautydisha, na drugim statywie ustawiłem drugą lampę - wszystko wg planu, czyli po lewej, trochę za modelem i na końcu, na maleńkim statywie, trzecia lampa błyskała od dołu w czarne tło. Lampa była bardzo nisko, skierowana ostro do góry, wiedziałem, że dostanę długi i wąski snop niebieskiego światła.

Jak zabrać się za ustawienie zestawu światła błyskowego tak, by kolejne lampy sobie wzajemnie nie wchodziły w drogę, i sumarycznie tworzyły interesujący obrazek?

To łatwiejsze, niż się może wydawać, choć zajmuje chwilę. Cała tajemnica polega na tym (uwaga!), że ustawia się każdą lampę oddzielnie. Tyle i aż tyle ;)

Zaczynam od ustawienia aparatu: ISO 100, F/5,6 i czas synchronizacji 1/250 s. Takie ustawienie praktycznie wyklucza całe światło zastane i mogę swobodnie budować oświetlenie według własnych pomysłów. Teraz pora na modyfikatory. Najpierw ustaliłem kąt padania i moc światła głównego, czyli lampy w beautydishu. Tą lampą był jeden Quadralite Reporter 200 TTL, zamocowany w głowicy Twin Head S-holder. Ta głowica posiada stosunkowo mocne światło pilotujące, dlatego ustawienie kąta z jakiego świecił beautydish było proste; ustawiłem modela i kazałem stać spokojnie. Zgasiliśmy światło, kilka ruchów w lewo, prawo, góra, dół i po chwili wiedziałem, w którym miejscu będzie wisiał mój modyfikator. Zaświeciliśmy światło, wykonałem kilka strzałów, by ustalić moc lampy - patrząc na histogram na pleckach aparatu pilnowałem, by nie było żadnych przepaleń w światłach.

Drobiazg, ale bardzo istotny przy pracy w pomieszczeniach ze słabym światłem - ja zawsze zmniejszam jasność ekranu w aparacie na -2. Ocena zdjęcia na jasnym ekranie w ciemnym pomieszczeniu to proszenie się o kłopoty.

Drugim światłem, jakie zwykle ustawiam jest kontra, czyli światło padające z przeciwnej strony, niż światło główne. Postawiłem drugiego Quadralite Reporter 200 TTL na statywie, założyłem na niego standardowy reflektor a na niego wrota. Przymknąłem skrzydełka kierując światło na boczny akton naramiennego.
Z wyłączonym światłem głównym wykonałem kilka strzałów i na podstawie tego, co widziałem na ekranie, ustaliłem moc błysku; gdybym miał światłomierz, kontrę ustawiłbym na -2EV w stosunku do światła głównego. Nie mam światłomierza, więc robię to na czuja. I na oko. (Czyli na ekranik aparatu, dlatego tak ważne jest wcześniejsze zmniejszenie jego jasności!)

Trzecią lampę, również Quadralite Reporter 200 TTL, ustawiłem na niziutkim statywie, podniosłem ją bardzo mocno do góry i założyłem na nią niebieski żel. Wiedziałem, w co będą ubrani moi modele, więc intensywny błękit był naturalnym wyborem. Światło, które ma być „żelowane” i mocno kolorowe, nie może być za mocne - im mocniej błyśnie lampa, tym więcej koloru się traci, trzeba to mieć na uwadze ustawiając wcześniejsze lampy. Mój trzeci Reporter 200 błyskał na tło z minimalną dla niego mocą: 1/128.

Światło główne zawsze ustawiam jako grupę A, kontrę zawsze jako grupę B a światło tła zawsze ustawiam jako grupę C. Dzięki temu, nie muszę się zastanawiać z jaką mocą świecą poszczególne lampy - patrzę na ekran (podświetlany!) Navigatora X2 i widzę wszystko. Światło było ustawione, zaczynamy sesję!

Miałem czterech modeli, więc fotografowałem seriami: każdy zawodnik w sportowej koszulce, potem każdy bez koszulki. Robiłem klasyczne, sportowe portrety: ujęcia frontalne, założone ręce, ręce uniesione w pozycji walki, etc. Wiecie, prawda? Jest jeden aspekt takiej fotografii, który jest mi najtrudniej uzyskać: Otóż spokojne, poważne spojrzenie. Kilku nabuzowanych życiem i perspektywą walki chłopaków, zamkniętych w ciasnej klitce. I ktoś każe im stać spokojnie z poważną miną. Każdy jeden to potrafił, to w sumie łatwie. Ale nie wtedy, gdy za moimi plecami stoi trzech pozostałych, patrzą na tego jednego i heheszkują ;)

Fotografowanie prawdziwych zawodników jest przyjemną robotą: są zmobilizowani i karni. Nikt nie bryka po planie, nie ma fochów, nie trzeba się zastanawiać, co powiedzieć i jakiego języka użyć. Lubię, to była szybka, ale owocna sesja.

Retusz tego rodzaju fotografii, choć nie jest jakimś specjalnym wyzwaniem, zajmuje trochę czasu. Gdyby to była sesja z profesjonalnymi modelami, na sesji musiałaby być wizażystka, która przygotowałaby modeli do zdjęć odpowiednio nałożonym makeupem. Tak, facetów też się przygotowuje do zdjeć - każdy chce mieć dobre foty, zwłaszcza ktoś, kto wykłada na to pieniądz. Ale spróbujcie zaproponować makijaż chłopakom walczącym w oktagonie - ja się nie odważyłem ;)

Dlatego, choć moi fighterzy mieli dobre, zdrowe cery, pewne nierówności zawsze się pojawiają i trzeba je potem wyrównać, zmniejszyć. Wiecie, standardowy retusz skóry. Znacznie, znacznie mniej, niż w przypadku kobiet, ale jednak. Każde zdjęcie wymaga starannego wołania RAW (co robię ostatnio tylko w Capture One Pro), potem szybko niedoskonałości skóry w Adobe Photoshop, chwilę na wymyślne Dodge And Burn na warstwach korekcyjnych i wracamy do Capture One Pro na ostateczny Color Grading. No i filmowy szum.

W Capture One Pro w wersji 11 pojawiły się warstwy, które działają podobnie do tych znanych z Photoshopa. Lubię z nich korzystać, zwłaszcza, że ogólna toporność interfejsu Capture One zniechęciła mnie do tworzenia ich bardzo wielu; w takim Lightroom Classic tworzyłem conajmniej kilkanaście, często kilkadziesiąt warstw - czy to z pociągnięciami pędzla, kolorem czy gradientami. W Capture One robię naprawdę tylko to, co muszę i, o ironio, mam wrażenie, że wychodzi to moim zdjęciom na lepsze. W tej galerii możecie zobaczyć zrzuty ekranu a na nich moje warstwy z kolejnych etapów retuszu:

5. Pupils
4. Eyes
3. Skintone
2. Face
1. Gradient from below

Kolejność może wydać się dziwna, ale w takiej właśnie kolejności tworzę i wołam pliki RAW. Pozwólcie, że opiszę proces od początku:

1. Błyskałem beautydishem, więc oczywiste, że twarz i górna cześć tułowia będzie lepiej doświetlona niż pas i nogi, wyrównuję to na samym początku.
2. Twarz, zawsze powinna być jaśniejsza, by zwrócić uwagę widza - w końcu robimy portrety, prawda?
3. Karnacja. Color Editor/Skin Tone. Fantastyczne narzędzie, jakiem dysponuje Capture One Pro; pozwala określić ton wyjściowy skóry i dopasować, jakby „dociągnąć” do niego resztę kolorów skóry. Uwielbiam, choć narzędzie działa bardzo subtelnie i po przejściu z Adobe Lightroom byłem pewien, że to ściema. Serio.
4. Oczy, a w zasadzie niewielki obszar dookoła oczu; zwykle troszkę rozjaśniam, ale naprawdę tylko troszeczkę.
5. Źrenice - popatrzcie na suwaki, widać, co z nimi zrobiłem. Podpowiem, że w Capture One mamy nie tylko odpowiednik Clarity z Lightrooma, ale mamy do wyboru cztery różne rodzaje Clarity i dodatkowe, kolejne unikalne narzędzie, Structure. Structure podkreśla drobną fakturę - ścieg materiału, fakturę ściany czy te drobne tekstury w naszych źrenicach.

Tak wywołanego RAWa otwieram prosto z Capture One w Photoshopie jako 16 bitowego tif’a. Uruchamiam swoją akcję, która tworzy zestaw warstw korekcyjnych - co widać na obrazeczku i zaczynam retusz. Prawdę mówiąc, jeśli nie ma potrzeby usuwać pojedynczych włosów z twarzy, praca w Photoshopie zajmuje mi połowę czasu poświęconego na wołanie RAWa w Capture One.

W końcu, *.tif wyretuszowany w Photoshopie wraca do Capture One, z zielonej (RAW po wywołaniu) zmieniam mu flagę na niebieską (finalny *.tif) i narzędziami Color Balance oraz Curve ostatecznie na swoich obrazkach buduję klimat, światłem i kolorem. To są drobne korekty, bardzo małe ruchy, zwłaszcza, że przesunięcie w Capture One przeciętnego suwaczka o 1 czy 2 punkty odpowiada 10 czy 20 punktom w Lightroom’ie.

Jak wyglądają sportowe portrety mogliście się już domyśleć, ale przecież nie byłbym sobą, gdybym na sesji nie próbował czegoś wycudować. Eksperymentujecie, podczas wcześniej zaplanowanych sesji, czy już odpuszczacie? W drodze do naszego improwizowanego studia minąłem kawał dekoracyjnej blachy, którego już kiedyś użyłem jako tła do portretu, ale nie miałem okazji w nią błysnąć. Nie mogłem przepuścić okazji, choć nie wiedziałem, jak to będzie wyglądać i czy w ogóle warto. Ale, dopóki człowiek nie spróbuje, to nie będzie wiedział, prawda? W moim przypadku, eksperymenty na planie zawsze przynoszą ciekawe, czasami zaskakujące efekty. Gorąco polecam tą metodę! Przecież niczym się nie ryzykuje: Nie wyszło nic fajnego? Spokojnie, to było tylko doświadczenie, nie każde musi się udać.

Na sam koniec wspomnę o czymś, co fotografuję zawsze jako pierwsze (gdy już ustawię właściwe światło): X-Rite Color Checker Passport, ten drobiazg z kolorową szachownicą, który trzyma na głównym zdjęciu Artur. Ten gadżet w połączeniu z dołączonym do niego oprogramowaniem, powala stworzyć profil zestawu: aparat, obiektyw i światło planu zdjęciowego. Taki profil, zastosowany w Adobe ACR lub Lightroom Classic, teoretycznie, gwarantuje uzyskanie wiernie oddanych kolorów. Teoretycznie. Przyznam, że choć zawsze z Color Checkera korzystam, nie tworzę już kolejnych profili - zwłaszcza, że Capture One Pro nie potrafi z nich korzystać tak, jak Adobe Lightroom Classic. Jednak, na podstawie zdjęcia z tą niepozorną kolorową krateczką ustalam odpowiedni balans bieli i tony karnacji, jakiej chcę użyć w swojej fotografii.

Moi modele:

• Artur Berezowskyi
• Giorgi Esiava
• Piotr Szczęch

i linki, które uznałem za ważne:

• Zestaw, jakiego używam na tło portretowe, Mini Atelier (posiadam białą i czarną rolę materiału): http://bit.ly/2AzHRCH
• Quadralite Reporter 200 TTL: http://bit.ly/2xHhFnL
• Quadralite Navigator X2: http://bit.ly/2PBdL75
• Quadralite Głowica Twin Head S-holder: http://bit.ly/2xDgGoE
• Obiektyw Sigma 18-35mm f/1.8 Art DC HSM Nikon: http://bit.ly/2E5aDic
• Srebrny Beauty Dish z gridem: http://bit.ly/2Az3Fyp
• X-Rite Color Checker Passport: http://bit.ly/2Jsgeys
• Capture One Pro: http://bit.ly/2yFK7ad